مبانی و اصول تربیت در قرآن (انسان‌شناسی)

کتاب مذکور که در یک مقدمه و یک مدخل اصلی تدوین یافته در مقدمه آن به طرح تحقیق مشتمل بر تبیین موضوع، اهمیت و ضرورت تحقیق، سؤال اصلی تحقیق، سؤالات فرعی تحقیق، پیشینه تحقیق ویژگی ها، فرضیه تحقیق، روش تحقیق پرداخته شده است.

مدخل اصلی تحت عنوان «مبانی و اصول انسان شناسی» مشتمل بر 9 مبنا و 20 اصل می باشد که برخی از آن ها عبارتند از: فطرت توحیدی، اصل توحید محوری و عبودیت، اصل آخرت گرایی، طبیعت ترکیبی یا چند ساحتی بودن انسان، اعم از انسان شناسی زیستی و آفرینش فراطبیعی یا روح، نفس، عقل، قلب.

در قسمتی از کتاب ذیل مبنای پنجم، تفاوت های فردی می خوانیم: تفاوت هایی که مجموعه جهان را به صورت یک تابلوی کامل و زیبا درآورده، تفاوت هایی ذاتی است. قرآن این مطلب را با تمثیلی لطیف و بسیار عالی بیان کرده، قرآن به آب باران که از بالا می ریزد و تدریجاً سیل تشکیل می دهد و آب در بستر نهرها و جوی ها و رودخانه های گوناگون قرار می گیرد، مثل می زند؛ یعنی رحمت پروردگار، هیچ موجود مستعدی را محروم نمی سازد، ولی استعداد و ظرفیت موجودات هم یکسان نیست؛ استعدادها گوناگون بوده و هر ظرفی به قدری که گنجایش دارد ار رحمت خداوند لبریز می گردد.

دیگر عناوین کتاب شامل: اصول منتزع از اصل جامع نگری، اصل عدم تأثیر تفاوت های جنسیتی در تربیت، اصل توجه به نقش و تأثیر ژنتیک، اصل تأمین نیازهای مادی با آبادسازی طبیعت، اصل آسان گیری در تربیت، اصل تکلیف به قدر وسع، اصل ایجاد انگیزش، اصل سلامت خرد، اصل پرورش عقلانیت و تفکر خلاق و... می باشد.