دومینو

برای معرفی بازی دومینو باید گفت که دومینو یک سرگرمی و بازی فکری بسیار جذاب است. در این بازی با چیدن مهره‌های مستطیل شکل می‌توان اشکال و تصاویر متنوعی را به وجود آورد. این بازی اولین بار با ایده ملوانان انگلیسی در سفرهای طولانی دریایی و باهدف سرگرمی و گذران اوقات فراغت ابداع شد. در سال ۱۹۹۸ میلادی، آقای روبین پاول ویجرز (Robin Paul Weijers) معروف به آقای دومینو (Mr. Domino) این بازی را در هلند و سپس در سایر نقاط دنیا منتشر کرد. هرساله، در ماه نوامبر، جشنواره‌ای به نام روز دومینو (Domino Day) در سطح بین‌المللی برگزار می‌شود. طرفداران زیادی از ملیت‌های گوناگون و با گروه‌های سنی مختلف از سراسر دنیا در این جشنواره شرکت می‌کنند. در کتاب گینس ۲۱ رکورد برای دومینو در زمینه‌های مختلف به ثبت رسیده است. دومینو بعد از ورود به کشور ما توانسته جایگاه ویژه‌ای در بین گروه‌های مختلف اجتماعی، ازجمله دانش‌آموزان، دانشجویان، خانواده‌ها و … به دست آورد. جشنواره‌ها، مسابقات استانی و کشوری که در سال‌های اخیر برگزارشده است، با استقبال مخاطبان مختلفی روبه‌رو شده است. مسابقات دومینو با طراحی مکانیزم های تعیین‌شده همراه با تکنیک‌های چیدمان مهره‌های دومینو و تلفیقی از هنر و خلاقیت، برگزار می‌شود. این بازی به‌وسیله قطعه‌های مستطیلی شکل انجام می‌شود. یکدست دومینو معمولاً از ۲۸ عدد دومینوی مستطیلی تشکیل‌شده که هرکدام شامل دو مربع کنار هم هستند. روی هر مربع ۰، ۱، ۲، ۳، ۴، ۵ یا ۶ نقطه وجود دارد. بازی دومینو شامل ساختن زنجیره‌ای از دومینوهاست. بازی با یک دومینو شروع می‌شود و برای اضافه کردن یک دومینو جدید باید یکی از مربع‌های آن را با مربعی دریکی از دو انتهای زنجیر موجود جفت کنید. (هر دو مربع تعداد یکسانی نقطه داشته باشند) بازیکنان با تعداد مساوی دومینو شروع می‌کنند و برنده کسی است که زودتر همهٔ دومینوهایش را مصرف کند. اگر دومینوهای اضافه‌ای وجود داشته باشند، در بانک بازی قرار می‌گیرند. در هر نوبت هر بازیکن یک دومینو به زنجیر اضافه می‌کند و اگر نتوانست، نوبت را به حریف واگذار می‌کند و یک دومینو از بانک برمی‌دارد. (اگر بانک خالی نباشد) دومینو یک بازی بسیار خوب و غیرقابل‌پیش‌بینی است چون احتمال دارد که یکی از بازیکنان تنها یک دومینو داشته باشد تا بازی را به انتها برساند اما با بسته شدن راه امکان آن می‌رود تا تمام بانک را برای پیدا کردن دومینویی که راه او را بسته بردارد و دومینوی موردنظر را پیدا نکند و دست‌آخر بازی را واگذار کند اما این احتمال هم وجود دارد که باشمردن دومینوها که در دست خود و بر روی زمین وجود دارد بتواند بازی را ببرد که این کار عملی است. به زبان ساده‌تر دومینو شامل ساختن زنجیره‌ای از دومینوهاست. بازی با یک دومینو شروع می‌شود و برای اضافه کردن یک دومینو جدید باید یکی از مربع‌های آن را با مربعی دریکی از دو انتهای زنجیر موجود جفت کنید هر دو مربع تعداد یکسانی نقطه داشته باشند. بازیکنان با تعداد مساوی دومینو شروع می‌کنند و برنده کسی است که زودتر همه دومینوهایش را مصرف کند. اگر دومینوهای اضافه‌ای وجود داشته باشند، در بانک بازی قرار می‌گیرند. در هر نوبت هر بازیکن یک دومینو به زنجیر اضافه می‌کند و اگر نتوانست، نوبت را به حریف واگذار می‌کند و یک دومینو از بانک برمی‌دارد. (اگر بانک خالی نباشد) دومینو یک بازی بسیار خوب و غیرقابل‌پیش‌بینی است چون احتمال ورود یکی از بازیکنان که تنها یک دومینو داشته باشد زیاد است تا بازی را به انتها برساند اما با بسته شدن راه امکان آن می‌رود تا تمام بانک را برای پیدا کردن دومینویی که راه او را بسته، بردارد و دومینوی موردنظر را پیدا نکند و دست‌آخر بازی را واگذار کند اما این احتمال هم وجود دارد که با شمردن دومینو‌ها که در دست خود و بر روی زمین وجود دارد بتواند بازی را ببرد که این کار عملی است.

انواع مسابقات دومینو

در مسابقات دومینو، شرکت‌کنندگان سعی می‌کنند با تلفیق مکانیزم‌های الکتریکی و مکانیکی همراه باهنر و خلاقیت خود، با رقیبانشان باهم به رقابتی جذاب و هیجان‌انگیز می‌پردازند. انواع مسابقات:

طراحی آزاد: در این نوع از مسابقات گروه‌ها در یک روز گردهم آمده و معمولاً با تعداد معینی از مهره‌ها درزمینهٔ ارائه بهترین و خلاقانه‌ترین طرح‌های خود در چیدمان دومینو به رقابت می‌پردازند.
طراحی مکانیسم: در این رقابت‌ها که معمولاً در سطوح دبیرستانی و دانشجویی طرفداران بیشتری دارد گروه‌های شرکت‌کننده سعی می‌کنند جالب‌ترین مکانیسم‌های طراحی‌شده توسط خودشان را در نمایش دومینوی وارد کنند.
دومینو استکینگ (Stacking): در این نوع از رقابت‌ها هر شرکت‌کننده‌ای که بتواند تعداد بیشتری از مهره‌های دومینو را بر روی یک‌مهره ایستاده دومینو بار کند برنده مسابقه است. قوانین: در این نوع چیدمان باید تلاش شود، بر روی یک‌مهره ایستاده بیشترین مهره به‌صورت پشته چیده شود. در این نوع چیدمان تلاش می‌شود بر روی یک‌مهره‌ی ایستاده، بیشترین مهره به‌صورت پشته چیده شود. مناسب‌ترین مهره در این نوع چیدمان، مهره‌ی چوبی است، زیرا سطح این نوع از مهره‌ها کاملاً صاف و بدون هیچ‌گونه برآمدگی یا فرورفتگی است، بنابراین به‌راحتی بر روی مهره‌ی دیگر قرارگرفته، تعادل در سازه حفظ می‌شود. اجرای چیدمان استکینگ باعث ایجاد آرامش، تقویت اعصاب و بالا رفتن دقت فردی می‌شود.
دومینو تاپلینگ (Toppling): در این نوع چیدمان، مهره‌ها پشت سرهم روی یك سطح قرار می‌گیرند به‌طوری‌که با ضربه به نخستین مهره، مهره‌ها پشت سرهم می‌ریزند. روش‌ها و تکنیک‌های بسیار زیادی برای این نوع چیدمان وجود دارد. با استفاده از این روش‌ها می‌توان تصویر، حجم سازی، نوشته، نشان (Mark) یا نامواره (Logo) را در اندازه و شکل‌های گوناگون اجرا کرد.
برج‌سازی (tower) و ...

داوری دومینو: در سه بخش عمومی، هنری و فنی داوری دومینو، صورت می‌گیرد:

بخش عمومی: لباس هماهنگ، رقابت جوانمردانه، محوریت یک موضوع خاص، رعایت تعداد مهره‌ها
بخش هنری: خلاقیت در تکنیک‌های چیدمان، نظم چیدمان، تصویرسازی، حجم سازی، زیبایی هنری و خلاقیت هنری
بخش فنی: امتیازدهی وابسته به نوع مکانیسم، زیبایی مکانیسم، دقت انجام مکانیسم و خلاقانه‌ترین مکانیسم صورت می‌پذیرد.

قوانین دومینو استکینگ:

استفاده از هر نوع چسب در این چیدمان ممنوع است.
پشته‌ی ساخته‌شده باید حداقل به مدت یک ساعت به‌صورت ایستاده باقی بماند.
مهره‌ها در طبقات بالایی (دوم به بعد) به‌صورت خوابیده روی یکدیگر چیده می‌شوند.
مهره‌های استفاده‌شده باید دارای ابعاد و وزن استاندارد باشند. (حداقل ابعاد ۷×۱۹×۳۹ میلی‌متر.
مهره‌ی زیرین که نخستین طبقه و درواقع پایه و ستون اصلی این چیدمان محسوب می‌گردد، باید در موقعیت عمودی قرار بگیرد.

مکانیسم دومینو (domino): انتخاب نوع مکانیسم آزاد بوده و بستگی به ذوق و سلیقه هر گروه دارد.

ساده: ساده‌ترین راه انتقال ضربه بین دو مهره دومینو این است که دو مهره مستقیماً به هم برخورد کنند ولی دومینویی که فقط برخورد مهره‌ها در آن باشد بعد از مدتی کسل‌کننده می‌شود و هیجان خود را از دست می‌دهد. حال اگر بین دو مهره فاصله ایجاد کنیم ابزارها و مکانیسم‌های هیجان‌انگیز و بسیار متنوعی را می‌توان طراحی کرد که این فاصله را طی کنند تا ضربه را از یک‌مهره به مهره دیگر منتقل کنند. ازآنجایی‌که خطر قطع سقوط مهره‌های دومینو وجود دارد طراحی این مکانیسم‌ها باید با محاسبه بسیار دقیقی انجام شوند که خود منشأ رقابت گروه‌های شرکت‌کننده در این بخش می‌شود.
ارتباطی: ایجاد ارتباط بین دومینو و ابزارهای نوری، صوتی، انفجاری و …. نیز خود به هیجان هرچه بیشتر نمایش‌های دومینو می‌افزاید و مستلزم طراحی مکانیسم‌های ارتباطی و زمان‌بندی دقیق است و زمینه دیگری را برای رقابت گروه‌ها ایجادمی کند.

نظریه دومینو (domino): تئوری دومینو (domino) در مباحث علوم سیاسی و روابط بین‌الملل از دهه ۱۹۵۰ تا دهه ۱۹۸۰ تئوری مهم و حساسی بود. (وقایع خاورمیانه نشان می‌دهد که همچنان هست)، بر این باور که زمانی که یک کشور در منطقه‌ای از جهان تحت نفوذ کمونیسم قرار می‌گیرد کشورهای اطراف هم مانند ویژگی دومینو آن را دنبال می‌کنند. تئوری دومینو در طول جنگ سرد به‌منظور توجیه نیاز به مداخله آمریکا در سراسر جهان و محقق شدن این امر با مدیریت ایالات‌متحده به‌طور مستمر به کار بسته شد.

ویژگی دومینو: هنایش (Impression تأثیر و اثر داده‌شده) یا اثر و ویژگی دومینو (domino)، یک اثر هم‌انباشته و جمعی است و هنگامی پدیدار می‌شود که یک رخداد آفریننده‌ و سازنده زنجیره‌ای رخدادهای همسان باشد. این واژه بیشتر در جایگاه یک اثر مکانیکی شناخته می‌شود و برای همسان‌پنداری و تمثیل فروافتادن یک ردیف از دومینوهای پشت‌هم چیده شده بکار گرفته می‌شود. این اثر به پیایند و توالی به‌هم‌پیوسته رخدادهایی اشاره دارد که در آن زمان میان رخدادهای پیاپی بسیار کوتاه باشد.

روش بازی: بازی دومینو (domino) شامل ساختن زنجیره‌ای از دومینوهاست. بازی با یک دومینو شروع می‌شود و برای اضافه کردن یک دومینو جدید باید یکی از مربع‌های آن را با مربعی دریکی از دو انتهای زنجیر موجود جفت کنید (هر دو مربع تعداد یکسانی نقطه داشته باشند). بازیکنان با تعداد مساوی دومینو شروع می‌کنند و برنده کسی است که زودتر از همهٔ دومینوهایش را مصرف کند. اگر دومینوهای اضافه‌ای وجود داشته باشند، در بانک بازی قرار می‌گیرند. در هر نوبت هر بازیکن یک دومینو به زنجیر اضافه می‌کند و اگر نتوانست، نوبت را به حریف واگذار می‌کند و یک دومینو از بانک برمی‌دارد. (اگر بانک خالی نباشد) دومینو یک بازی بسیار خوب و غیرقابل‌پیش‌بینی است چون احتمال می‌رود که یکی از بازیکنان تنها یک دومینو داشته باشد تا بازی را به انتها برساند اما با بسته شدن راه ممکن است تمام بانک را برای پیدا کردن دومینویی که راه او را بسته بردارد و دومینوی موردنظر را پیدا نکند و دست‌آخر بازی را واگذار کند اما این احتمال هم وجود دارد که باشمردن دومینوها که در دست خود و بر روی زمین وجود دارد بتواند بازی را ببرد که این کار عملی است. دومینو را می‌توان ۲ و ۴ نفره بازی کرد که در بازی ۴ نفره بانک وجود ندارد و به این‌گونه است که مهره‌ها را کنار هم چیده البته به‌صورت بالعکس به‌طوری‌که روی سفید آن‌ها دیده شود و به‌این‌ترتیب که نفر اول ۲ مهره می‌کشد و نفرات بعدی نیز به ترتیب و از سمت راست ۲ مهره برداشته، در دور دوم نیز ۲ مهره و درنهایت ۳ مهره بر می‌داند تا در آخر هر نفر ۷ مهره داشته باشد. شروع بازی با شخصی است که جفت ۶ داشته باشد و نفر بعدی بازهم در سمت راست او است. دو فرد روبروی هم نیز شریک یا یار یکدیگر محسوب می‌شوند. اگر نوبت به هریک از بازیکن‌ها رسید و وی مهره موردنظر را نداشت نوبت بازی به دیگری می‌رسد. در پایان هرکس زودتر مهره‌های خود را تمام کرد مهرهای دو رقیب دیگر که یکی در سمت راست و دیگری در سمت چپ وی است شمرده می‌شوند (منظور خال‌های به روی مهره‌ها) و به نفع گروه برده ثبت می‌شوند و هر گروه که امتیاز خود را به ۱۰۴ رساند پیروز است. البته این بازی پایه و ابتدایی دومینو است و بازی‌های بسیار متنوع و شورانگیزی می‌توان کرد که بورکینافاسویی‌ها (این جمهوری از کشورهای غرب آفریقا در جنوب صحرا با منابع کم‌نظیری از طلا است) در آن‌ها مهارت فوق‌العاده‌ای دارند.

رده: بازی‌های تخته‌ای کاشی‌وار، اسکربل، ماژونگ‏، بازی‌های دومینو

برای آشنایی با دیگر مهارت‌های موردنیازتان می‌توانید با یک کلیک روی هرکدام به آن دسترسی داشته باشید: