نقل ماجرای مولود کعبه
مولود کَعبه به معنای زاده شده در کعبه، اشاره به ماجرای تولد امام علی (ع) در کعبه دارد که از فضایل منحصربه‌فرد آن حضرت(ع) به شمار می‌رود. مشهور و معروف است که هنگام تولد امام علی (ع) مادرش، فاطمه بنت اسد در کنار کعبه از خدا خواست ولادت نوزادش بر او آسان گردد. [۱]
سپس دیوار کعبه شکافته شد و او به درون کعبه رفت. پس از سه روز ماندن در کعبه، در روز چهارم یعنی سیزده رجب سی سال پس از عام‌الفیل، درحالی‌که فرزندش علی (ع) را در آغوش داشت، از کعبه بیرون آمد. [۲] علامه امینی این ماجرا را از شانزده منبع اهل سنت و پنجاه منبع شیعه نقل نموده و از چهل‌ویک شاعر از قرن دو قمری تا قرن حاضر نام می‌برد که این موضوع را به نظم آورده‌اند. [۳] علامه مجلسی از هجده منبع عمدتاً شیعی ولادت آن حضرت را در کعبه ذکر کرده است که در برخی از منابع در دو یا سه جای آن‌ها به این مطلب تصریح‌شده است. [۴] مرعشی نجفی ولادت امام علی(ع) در کعبه را از هفده کتاب اهل سنت نقل کرده است. [۵]
مولود کعبه و فتح مکه
از ویژگی‌های منحصربه‌فرد امام علی (ع) این است که در روز فتح مکه برای پاک‌سازی خانه خدا (کعبه) از آلودگی بت‌هایی که مشرکان و کفار در کعبه و روی بام آن و به دیواره‌های آن قرار داده بودند، حضرت (ع) بر شانه پیامبر (ص) قرار گرفت و کعبه را از بت‌ها پاک کرد. حضرت (ع) آن‌چنان باقدرت و صلابت بت‌ها را ریشه‌کن می‌کرد و به زمین پرتاب می‌کرد که دیوارهای خانه خدا می‌لرزید و بت‌ها را در هم می‌شکست. بت بزرگ مشرکان که بالای بام کعبه بود از جنس مس بود که با میخ‌های آهنین محکم شده بود، حضرت (ع) آن بت را نیز از بالای کعبه به زمین انداخت.
آنگاه پیامبر (ص) به امام علی (ع) فرمود: پایین بیا و حضرت (ع) مانند پرنده‌ای سبک‌بال به‌راحتی روی زمین قرار گرفت. در این صحنه عمر آرزو کرد ای‌کاش جای حضرت (ع) بود. امام علی (ع) فرمود: آن‌که بت را پرستیده است قدرت ریشه‌کن کردن آن را ندارد. حضرت علی (ع) پس‌ازآنکه بر روی زمین قرار گرفت خندید. پیامبر (ص) فرمود: چرا می‌خندی؟ حضرت (ع) گفت: از بالای کعبه به زمین آمدم ولی آسیبی ندیدم. پیامبر (ص) فرمود: چگونه به تو آسیبی برسد درحالی‌که محمد تو را بلند کرد و جبرئیل فرودت آورد. [۶]
مولود کعبه، نخسین بشر اذان گو
اولین کسی که اذان گفت امام علی (ع) است. اولین اذان، برای نماز صبح بود. [۷] البته اگر یاددادن اذان را اذان گفتن به‌حساب نیاوریم، اولین کسی که اذان گفت و از جنس بشر بوده و صدای اذان بر روی زمین توسط وی بلند گردیده؛ بلال بن رباح حبشی بود. [۸] زیرا اولین اذان را جبرئیل (ع) درروی زمین گفت. او برای اجرای این مأموریت در حالی بر زمین فرود آمد که سر مبارک پیامبر (ص) بر بالین امام علی (ع) بود و در همان حال اذان و اقامه را گفت. پیامبر (ص) به امام علی (ع) فرمود: آیا آنچه جبرئیل گفت شنیدی؟ امام علی (ع) گفت: بلی، پیامبر (ص) فرمود: آیا حفظ کردی؟ امام علی (ع) گفت: بلی، پیامبر (ص) فرمود: پس برو و بلال را فرابخوان و اذان و اقامه را به او یاد بده. [۹]
در این صورت، اولین آدمی که بر روی زمین اذان گفت امام علی (ع) است؛ زیرا او به بلال یاد داده؛ و جبرئیل، گرچه قبل از امام علی (ع) شروع به یاددادن کرد، اما از جنس فرشته بود. اولین کسی که در آسمان اذان گفت، جبرئیل (ع) بود. [۱۰] که ظاهراً درزمانی بوده که پیامبر (ص) را به معراج بردند و در آنجا که جبرئیل اذان را و میکائیل اقامه را گفت. [۱۱] اولین مکانی که در آنجا اذان به‌صورت رسمی‌گفته شد، مدینه بود. این اذان در خانه‌ای نزدیک مسجدالنبی (ص) بود. شخصی به نام نوار ام زید بن ثابت گوید: خانه من طولانی‌ترین خانه‌ها بود که پیرامون مسجد قرار داشت. پس بلال می‌آمد و روی آن اذان می‌گفت. این اذان گفتن که از آغاز در هم آنجا بود تا آنگاه‌که پیامبر (ص) مسجدش را بنا نهاد که پس‌ازآن در پشت‌بام مسجد اذان می‌گفتند. [۱۲] اولین اذانی را که جبرئیل گفت، در آسمان، در مکانی به نام بیت‌المعمور بود. [۱۳]
طرح کاربردی در «پیوست»
پانویس:
- کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ ق، ج ۳، ص ۳۰۱
- امینی، الغدیر، ۱۳۹۷ ق، ج ۶، ص ۲۲
- امینی، الغدیر، ۱۳۹۷ ق، ج ۶، ص ۲۱-۲۳
- مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ ق، ج ۳۵، ص ۲۳
- مرعشی نجفی، شرح احقاق الحق، ج ۷، ص ۴۸۶-۴۹۱
- بحارالانوار، ج ۳۸، ص ۷۶
- حقی بروسوی، اسماعیل، تفسیر روح البیان، ج ۸، ص ۲۶۱، ناشر، دارالفکر.
- ابن اثیر، اسدالغابة، ج ۱، ص ۲۴۳، بیروت، دارالفکر، چاپ ۱، ۱۴۰۹ ق؛ ابن حجر، عسقلانی، الاصابة، ج ۱، ص ۹۷، دارالکتب العلمیة، چاپ ۱، ۱۴۱۵؛ البلاذری، انساب الاشراف، ج ۱، ص ۱۸۷، بیروت، دارالفکر، چاپ ۱، ۱۴۱۷ ق؛ مقریزی، امتاع الاسماع، ج ۹، ص ۹۶، تهران، دارالکتب العلمیة، چاپ ۱، ۱۴۲۰ ق؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ج ۵، ص ۶۳۳۳، بیروت، دارالفکر، چاپ ۱، ۱۴۰۷ ق؛ شیخ صدوق، تهذیب، ج ۲، ص ۲۸۴، تهران، دارالکتب العلمیة، ۱۳۶۵ ه؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۲۲، ص ۲۴۸، لبنان، موسسة الوفاء، ۱۴۰۹ ق.
- شیخ محمدبن حسن طوسی، تهذیب، ج ۲، ص ۲۷۷؛ عاملی، حر، وسائل الشیعة، ج ۵، ص ۳۶۹، قم، آل البیت، ۱۴۰۹ ق؛ کلینی، یعقوب، کافی، ج ۳، ص ۳۰۲، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۶۵ ه.
- صالحی شامر، سبل الهدی، ج ۳، ص ۳۵۸، تهران، دارالکتب العلمیة، چاپ ۱، ۱۴۱۴ ق؛ ثعلبی نیشابوری، الکشف والبیان عن تفسیر القرآن، ج ۴، ص ۸۳، لبنان، دارالاحیاء التراث العربی، ۱۴۲۲ ق.
- وسائل الشیعة، ج ۵، ص ۴۲۰؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۱۸، ص ۳۵۰.
- تفسیر روح البیان، ج ۸، ص ۲۶۱، بیروت، دارالفکر.
- همان.
منابع:
- مرعشی نجفی، شرح احقاق الحق، قم، مکتبه آیت‌الله مرعشی، بی‌تا.
- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۴ ق.
- حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، بیروت، دار الفکر، ۱۴۲۲ ق.
- مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، قم، منشورات دار الهجرة، ۱۳۶۳ ش.
- امینی، عبدالحسین، الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب، بیروت، دارالکتب العربی، ۱۳۹۷ ق.
- مرتضی عاملی، سید جعفر، الصحیح من سیرة النبی الأعظم (ص)، قم، دار الحدیث، ۱۴۲۶ ق.
- شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام، ۱۴۱۴ ق.
- مجلسی، محمدباقر، بحار الانوارالجامعه لدرراخبارالائمه الاطهار، بیروت دار احیاءالتراث العربی، ۱۴۰۳ ق.
- گنجی الشافعی، محمد بن یوسف، كفایة الطالب فی مناقب علی بن أبی طالب، تهران، دار أحیاء تراث اهل البیت (ع)، ۱۴۰۴ ق.
| پیوست | Size |
|---|---|
| مولود كعبه علی | 475.14 کیلوبایت |
