مشخصات برنامه درسی بانوی قهرمان
عنوان:
بانوی قهرمان
مخاطب:
دانش آموزان ابتدایی
اهداف جزئی:
دانش آموزان در این درس با موارد زیر آشنا می‌شوند:
- یک پیام قرآنی؛ وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ
- حضرت زینب سلام‌الله علیها به‌عنوان یکی از زنان مؤمن
- احساس علاقه و محبت بیشتر به حضرت زینب سلام‌الله علیها
- تلاش برای الگو گرفتن از زندگی و اخلاق و رفتار حضرت زینب بانوی قهرمان سلام‌الله علیها
- در پایان با پیامبر صلّی الله علیه وآله وسلّم و حضرت خدیجه سلام‌الله علیها، اهل بیت علیهم السّلام به‌عنوان اعضای خانوادهٔ حضرت زینب سلام‌الله علیها بیشتر آشنا می‌شوند.
اهداف کلی:
دانش آموزان در پایان این درس با مختصری از زندگی حضرت زینب سلام‌الله علیها به‌عنوان «زنی مؤمن و صابر» آشنا و آثار اطاعت از دستورات الهی را درک می‌کنند.
مهارت‌ها:
در این درس از مهارت‌های: پرسش و پاسخ، شعر، کارت، داستان و ... استفاده‌شده است.
برنامه درسی بانوی قهرمان
با هر طپشی كه در دل‌آگاه است
یك نغمه لااله‌الاالله است
***
هر جا كه بلند است ندای توحید
گلبانگ محمّدرسول‌الله است
سلام سلام بچه‌ها!... حالتون خوبِ؟ سلامتید؟ خوبِ خوبین؟ حواس‌ها جمعه؟ جمع جمعه؟ می‌خوام برای شما برنامه اجرا کنم؟ [1] خُب! ... امیدوارم همه سرحال و بانشاط آمادۀ برنامۀ زیباوجذاب مون باشید! ولی بریم سراغ یک قصّه از ...
روایتی از ولادت بانوی قهرمان
می‌خواهم براتون یکی از قصه‌های زیبا و آسمونی را تعریف کنم که مربوط می‌شه به نوه پیامبر (ص) به نام: ؟؟؟ به کارت ها خوب توجه کنید. از آن ها سوال می شود. هنگامی‌که نوزاد امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) به دنیا آمد، مادرش او را نزد امام علی (ع) آورد و گفت: نوزادمان را نامگذاری کنید! حضرت (ع) فرمود: من از پیامبر (ص) جلو نمی‌افتم؛ امّا پیامبر (ص) در سفر بود. پس از آمدن پیامبر (ص)، امام علی (ع) درخواست کرد تا نامی برای نوزادشان انتخاب کند.
پیامبر (ص) فرمود: من از پروردگارم سبقت نمی‌گیرم و از او جلو نمی‌افتم. آنگاه به حضرت فاطمه (س) فرمود: فاطمه جان دخترم، نوزادت را بیاور تا او را ببینم. حضرت فاطمه (س) نوزاد کوچکش را در آغوش کشید و او را فشرد، بر گونه‌های دوست‌داشتنی‌اش بوسه زد، و آنگاه به پدر بزرگوارش داد. پیامبر (ص) نوزاد دلبند زهرای عزیزش را در آغوش کشید، صورت خود را به‌صورت نوزاد گذاشت. در این هنگام فرشته خدا آمد و سلام خدا را به پیامبر(ص ) رساند و گفت: نام این نوزاد را «...» بگذارید! خدا این نام را برای این نوزاد برگزیده است. سپس فرمود: به شما سفارش می‌کنم، و این سفارش مرا به دیگران برسانید. نوزاد را احترام کنید که او همانند همسرم حضرت خدیجه (س) است. [2]
- کدام سوره به نام پیامبران است؟ انبياء
- نام همسر پیامبر (ص) چه بود؟ خدیجه
- به کودک تازه به دنیا آمده، چه می‌گویند؟ نوزاد
- جمله را کامل کنید: حضرت فاطمه (س) نوزادش را که در آغوش کشید، بر ... نوزادش بوسه زد. گونه‌ها
آفرین به اونایی که جواب دادند. حالا اگر از ترکیب حرف سوم کلمات چهار جوابِ پرسش های بالا را: 1. انبياء 2. خدیجه 3. نوزاد 4. گونه‌ها: (ب ی ز ن) که در طرح صدف زیر نوشته ام، کنار هم قرار دهید، نام این نوزاد عزیز را که پیامبر (ص) علت نامگذاری او را فرمود، به دست می‌آورید.
پیامبر (ص) فرمود: این نام را، خدا برای نوزاد شما برگزید، من هم نام او را زینب قراردادم. حضرت زینب (س) هم مانند برخی پیامبران، در میان پیامبران خدا ویژگی خاصّی به صورت خیلی درخشان داشتند، حضرت زینب بانوی قهرمان (س) هم یک ویژگی خاصّی داشت. یکی از پیامبران را به عنوان الگوی صبر می شناسید. او در قرآن معرفی شده است. الگویی که در برابر مشکلات و سختی های زیاد، بسیار صبور و مقاوم بود، به همین دلیل وقتی که مسلمانان در مکّه تحت فشار شدید کافران بودند، به عنوان سرمشق و الگو قرآنیِ صبر معرفی شد و به مسلمانان درس صبر و استقامت و ایستادگی داد. او حضرت ایوب (ع) است.
به کسی هم که خیلی صبور است، می گویند: صبر ایوب دارد. پیامبر دیگری هم به عنوان الگو صبر در قرآن معرفی شده، شما نام او را بگویید. یک راهنمایی: او نیز که اسطوره و الگو در صبر وشکیبایی است، سال های درازی در فراق و دوری ار فرزندش گریه کرد تا این که نابینا شد. او سخت مورد علاقه پدرش بود. پدرش او را خیلی دوست داشت. برای فرزند دلبندش سالیان دراز با چشمانی اشکبار صبر کرد تا سرانجام دیده اش نابینا شد. او کیست؟ او حضرت یعقوب (ع) پدر حضرت یوسف (ع) است. بله! در مدینه، شهر پیامبر (ص) تنها یک خانه بود که چند الگو در آن جا بود. یکی از آنان اسوه و الگو صبر بود. پیامبر (ص) به آنان خیلی علاقه داشت. اهالی آن را به شدّت دوست می داشت.
این خانه نورانیتی خاصّی داشت. پیامبر (ص) به این خانه آن قدر احترام می گذاشت که بدون اجازه وارد آن نمی شد، هر روز صبح ها یک بار و یک بار هم شب ها به آن جا می رفت. درب خانه می ایستاد. بر افرادی که در خانه بودند، سلام می کرد. در هنگام سفرهایش، هنگام خارج شدن از شهر مدینه هم، آخرین جایی که با آشنایانش خود خداحافظی داشت، همین خانه در مدینه بود. پس از بازگشت از سفر هم، اول به سراغ همین خانه می آمد. آن خانه، خانه دخترش حضرت فاطمه (س) بود.
نورانیت خاصّ این خانه در مدینه به وجود امام علی (ع)، حضرت فاطمه (س)، امام حسن، امام حسین، زینب کبری و اُمّ کلثوم (ع) بود. حالا ما هم مثل پیامبر (ص)، به در این خانه در مدینه برویم. تولد حضرت زینب (ع)، این الگوی صبر را که نوزاد امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) است را تبریک بگوییم و همه با هم این شعر میلاد را به‌صورت دسته‌جمعی بخوانیم. آماده‌اید:
شعر برای ولادت بانوی قهرمان، حضرت زینب (س)
تولد تولد، تولد یه دختر (۲)
مادر او فاطمه، علی برایش پدر
تولد تولد، تولدِ یه خواهر
حسن بُوَد با حسین برای او برادر
فرشته‌های خندون، گل و گلاب و گلدون
همه تو دستاشونه، میارن از آسمون
تولد تولد، تولد یه دختر (۲)
مادر او فاطمه؛ علی برایش پدر
تولد تولد، تولد یه خواهر
حسن بُوَد با حسین برای او برادر
یه دختر نمونه، برای این زمونه
حجاب و صبر و وفا، راستی چه مهربونه
تولد تولد، تولد یه دختر (۲)
مادر او فاطمه، علی برایش پدر
حسن بُوَد با حسین برای برادر
آی بچه‌ی مسلمان، که داری دین و ایمان
بمان تو مثل زینب، بر سر عهد و پیمان
مادر او فاطمه، علی برایش پدر
حسن بُوَد با حسین برای او برادر
تولد تولد، تولد یه دختر (۲)
خداوند تبارک، با حور و اِنس و مَلَک
فرموده به پیامبر (ص)
تولد تولد، تولدش مبارک
مادر او فاطمه، علی برایش پدر
تولد تولد، تولد یه خواهر
حسن بُوَد با حسین، برای او برادر
تولد تولد تولدش مبارک
مبارک مبارک، تولدش مبارک
تولد تولد، تولد یه دختر (۲)
آفرین بر شما. اما آخر برنامه چند تا دعا کنیم:
دستامونو می‌بریم بالا
باهم دیگِ می‌کنیم دعا
شکر خدا، داده به ما
هم یه مامان هم یه بابا
***
خدا که ما رو دوست داره
دعامون رو قبول داره
چشم می‌دوزیم به آسمون
می گیم خدای مهربون
***
غصه رو از ما بردار
امام زمان نگه‌دار
غصه رو از ما بردار
رهبرمون نگه‌دار
بانوی چراغ‌به‌دست
برای آشنایی با مهارت‌های موردنیازتان در تدریس می‌توانید با کلیک روی هرکدام از موارد زیر، به آن‌ها دسترسی داشته باشید:
- شعر
- اردو
- مثل‌ها
- مسابقه
- گِل‌بازی
- کلاسداری
- اسباب‌بازی
- نقد داستان
- تربيت برتر
- جدول قرآنی
- پوشش مربّی
- قصه‌های قرآن
- قصه حیوانات
- اشعار کودکانه
- پرسش و پاسخ
- مهارت «پایان»
- مهارت «بازی»
- مهارت «شروع»
- مخاطب شناسی
- پرسش استاندارد
- اطلاعاتی از قرآن
- مهارت «تدریس»
- بیست اصل تربیتی
- مهارت «نویسندگی»
- مهارت «قصّه‌گویی»
- مهارت «شعرخوانی»
- شیوه «تنظیم محتوا»
- مهارت «تابلونویسی»
- مهارت «رنگ آمیزی»
- مهارت «فرزندپروری»
- مهارت آموزش «مفاهیم قرآنی»
پانویس:
[1] مربی بعد از چند پرسش، نام حضرت «زینب» را به‌صورت خط فانتزی نوشته و به‌مرور کامل می‌کند. به مناسبت میلاد حضرت زینب (س) برنامه مجری محور است، که با توجه به خلاقیت مجری، برنامه قطعاً جذاب‌تر و بهتر برگزار خواهد شد. ابتدا داستان و سپس شعر کودکانه میلاد تقدیم می‌شود که می‌توان به‌صورت مولودی کودکانه آن را خواند و سپس از بچه‌ها بخواهید تا جواب سؤالات موردنظر را بدهند و یا می‌توان قسمتی از شعرها را با بچه‌ها تمرین کزد و آن‌ها را به دو گروه تقسیم نمود و مسابقه‌ای برگزار شود و دید کدام گروه برنده خواهند شد.
می‌توان با حرکات دست صدای دو گروه را تنظیم کرد بدین معنی که وقتی دست بالا قرارگرفته باید ابیات موردنظر بلند خوانده شوند و به‌تدریج هر چه دست به سمت پایین‌تر هدایت می‌شود صدای بچه‌ها هم باید کم‌تر و کم‌تر شود و یا ایده‌های بهتری که شما دارید. قطعاً ان شاء الله موفق خواهید شد.[2] نام اين نوزاد را زينب بگذاريد! خداوند بزرگ اين نام را برای او بر برگزيده است. فاطمه زهرا (س) شادمانی دل پيامبر، احمد رحمانی همدانی، ص 854، آن حضرت سرانجام، پس از انجام کامل این رسالت سنگین یک سال و نیم پس از جریان عاشورا در رجب سال شصت و دو هجری با کوله باری از غم و اندوه چشم از جهان فرو بست.حضرت زینب (س) پیام‌رسان شهیدان کربلا، محمد محمدی‌اشتهاردی، ص ۲۸و ۲۹، انتشارات مطهر، ۱۳۹۶
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
- منتهی الآمال، شیخ عباس قمی
- خصائص زینبیه، سید نورالدین جزائری
- فلسفه اخلاق، مطهری، مرتضی، تهران، نشر صدرا، 1375
- تفسیر سوره مزمل، مطهری، مرتضی،تهران، نشر صدرا، 1364
- ناسخ التواریخ، خان سپهر، عباسقلی، كتابفروشی اسلامیه، جزء اول
- زینب قهرمان، صادقی اردستانی، احمد، تهران، نشرمطهر، چ1، 1372
- ریاحین الشریعه، محلاتی، ذبیح الله، تهران، دارالكتب الاسلامیه، ج3
- ارشاد، مفید، ترجمه محمد باقر ساعدی، تهران، كتابفروشی اسلامیه، 1376ش
- زینب بنت امیرالمؤمنین، علی محمد علی دخیل، بیروت، موسسه اهل البیت(ع)، 1399ه
- حماسه حسینی، مطهری، مرتضی، تهران، انتشارات صدرا، چاپ بیست و یكم، سال 1375، ج2
- بنت الشافی، زینب بانوی قهرمان كربلا، مترجم حبیب چایچیان، تهران، نشر امیركبیر، چ16، 1373
- بحار الانوار، مجلسی، محمدباقر، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چ دوم، 1403ه ق، 1983م، ج43
- زندگانی حضرت زهرا و دختران آن حضرت، رسولی محلاتی، سید هاشم، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، چ1
منابع:
- حسین، سید احمدرضا، زنان عاشورا، فرهنگ سبز، زمستان ۱۳۸۳
- قائمی، علی، رسالتی از خون و پیام، زندگی حضرت زینب (س)، امیری، چاپ حجار، ۷۲
- دستغیب شیرازی، سیدعبدالحسین، زندگانی حضرت زینب (س) دختر امیر مؤمنان علی (ع)، بی ناشر، بی تاریخ
- دریاب نجفی، حسین، بررسی فرازهایی از زندگی حضرت زینب کبرا اسوه صبر و شجاعت و تقوا، حضرت عباس (ع)، ۱۳۸۱
- کریمی جهرمی، عقیله بنی‌هاشم زینب (س)، تحلیلی از شخصیت والای حضرت زینب کبرا (س)، سپهر، نشر راسخون، خرداد ۱۳۷۶
پنجم جمادی‌الاول میلاد مظهر صبر و شکیبایی
حضرت زینب سلام‌الله علیها
مبارک باد
